علیرغم بارشهای خوب امسال اما کشور همچنان در وضعیت منابع آبی با چالش مواجه است؛ چراکه به گفته مسوولان، میزان بارشها نسبت به سال گذشته ۲۳ درصد کاهش داشته است.
اولویت کاری وزارت نیرو، مدیریت مصرف و تامین آب شرب است. موضوعی که رضا اردکانیان – وزیر نیرو – بارها به آن اشاره و اعلام کرده است مدیریت مصرف آب، اصلاح روش استفاده از منابع آبی در بخشهای مختلف به ویژه در کشاورزی و نیز سرمایهگذاری برای تامین آب شرب صنعت برای سالیان دور از جمله مباحثی است که همواره مورد توجه بوده است.
همچنین کارشناسان بر این باورند که حل بحران آب در ایران، فقط یک راهکار دارد که همان مدیریت تقاضا و مصرف است و راهکارهایی مثل تهیه آب و انتقال آن برای دسترسی مردم، متناسب با شرایط زمان و مکان، راهحلهایی موقتی و مقطعی است.
در این راستا کارگروه سازگاری با کمآبی در استانها با هدف تدوین چشم انداز سیاستهای مدیریت آب در استانها تشکیل شده است. به گفته محمد حاج رسولیها – مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران- این سند که با اجماع تمامی دستاندرکاران بخش آب بهویژه تشکلهای کشاورزی، مردمی و اساتید دانشگاهی تهیه شده میتواند تا حد چشمگیری جلوی اضافه برداشت از منابع آبهای زیرزمینی را در دشتهای کشور بگیرد.
این در شرایطی است که طبق آخرین آمار اعلامی از سوی وزارت نیرو، کاهش ۲۳ درصدی بارندگیهای امسال نسبت به بارشهای بیسابقه سال گذشته موجب شده است میزان ورودی آب به سدهای کشور نیز تحت تاثیر قرار گرفته و کاهش ۲۵ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کنند.
میزان بارندگیهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه) تاکنون به ۶۶ میلیمتر رسیده است که این رقم در مقایسه با سال آبی گذشته، کاهش ۲۳ درصدی و در مقایسه با مدت میانگین ۵۱ ساله افزایش ۲۵ درصدی داشته است.
حجم آب ورودی به مخزن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تا نیمه آذرماه امسال به ۵.۸۱ میلیارد مترمکعب رسیده که این رقم سال گذشته در همین بازه زمانی حدود ۷.۷۲ میلیارد مترمکعب بوده است.
ظرفیت کل مخازن سدهای ایران نیز ۵۰.۵ میلیارد مترمکعب است که در حال حاضر ۵۱ درصد از حجم سدهای کشور پر است و میزان آب ذخیره شده در مخازن یاد شده با افزایش ۱۰ درصدی نسبت به سال گذشته به ۲۵.۷ میلیارد مترمکعب رسیده است.
هم اکنون در میان ۱۹۳ بزرگ کشور ۶۴ سد از جمله زایندهرود، داریان، ستارخان، استقلال، لار، ملاصدرا کمتر از ۴۰ درصد آب دارند. همچنین حدود نیمی از سدهای کشور همانند کرج، کرخه، شهیدرجایی و سهند بین ۵۰ تا ۷۰ درصد پر بوده و ۱۷ سد نیز از جمله مسجدسلیمان بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد پر هستند.
نگاهی به وضعیت سدهای تهران نیز حکایت از آن دارد که میزان آب ورودی به مخازن سدهای پنجگانه استان با کاهش ۴ درصدی نسبت به سال گذشته به حدود ۱۵۲ میلیون مترمکعب رسیده است. در حال حاضر ۳۷ درصد مخزن سدهای استان تهران پر است و آب موجود در سدهای پنجگانه استان(لار، طالقان، کرج، لتیان و ماملو) با افزایش ۲۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۷۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
بحران آب چندین سال که در ایران جا خوش کرده که همین مساله نیز لزوم توجه به مدیریت مصرف را دو چندان میکند که به نظر میرسد سیاست های فعلی وزارت نیرو در صورت همکاری سازمانهای ذی ربط و مشترکان بتواند مثمرثمر باشد.