کیمیای شمال – با توجه به سرد شدن آب وهوای استان و افزایش میزان استفاده از وسایل گرمایشی، میزان شیوع مسمومیت با گاز منوکسیدکربن (CO) نیز افزایش می یابد. گاز منوکسید کربن که گازی بی رنگ و بی بو است و در اثر احتراق ناقص مواد سوختی تولید می شود.
بخاری ،آبگرمکن، شومینه و اجاق گاز ها به علت سیستم تهویه نامناسب (دودکش) عامل اصلی مسمومیت با co هستند.
علایم و نشانه های اولیه مسمومیت با مونوکسید کربن شبیه علایم آنفولانزا است و اکثر افراد در این وضعیت تصور می کنند دچار سرماخوردگی و یا آنفولانزا شده اند.
علایم مهم و اولیه که باید به آن شک کرد:۱-سردرد ۲-سرگیجه ۳-ضعف و بی حالی ۴- تهوع و استفراغ ۵-عدم تعادل در راه رفتن ۶-خواب آلودگی ۷- تند تند نفس کشیدن و حتی بی قراری می باشد. میزان غلظت گاز co در محیط نیز بر شدت این علایم تاثیر گذار هستند
گروه های در معرض خطر همه افراد خصوصا کودکان، زنان باردار و سالخوردگان وبیماران خاص آسیب پذیرترند و علایم مسمومیت در آنها شدیدتر ظاهر خواهد شد
چگونگی برخورد با افرادی که دچار گاز گرفتگی شده اند:
۱- اولین اقدام، خارج کردن افراد مسموم از محل آلودگی و ورود آنها به هوای آزاد است.برای اینکار روی دهان خود را با دستمال مرطوب پوشانده و وارد محل شوید.
۲- در و پنجره ها را سریعا باز کرده و با اورژانس ۱۱۵ و آتش نشانی تماس بگیرید و آدرس دقیق بدهید
۳- هیچ نوع خوراکی و نوشیدنی به بیمار ندهید
۴- اتصالات گاز را ببندید
۵- از روشن کردن لامپ و آتش خودداری کنید
برای پیشگیری از گازگرفتگی چه باید کرد:
۱-استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است
۲- از هرگونه استفاده از بخاری های بدون دودکش در محیط بسته خودداری به عمل آید
۳- کنترل و انسداد منافذ مسیر دودکش از نظر نشت گازهای سمی قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به شمار می‌رود .
۴-دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز بهترین آزمایش سلامت دودکش است.
اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق وگازهای سمی ازدودکش است دراین صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از پنجره تهویه درمحیط ایجاد نمائید.
۵-همچنین داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از عدم بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز CO اهمیت بالایی دارد.
۶-رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد، و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، حتما نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعا باید بررسی و تعمیر شود.
اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده وتولید گاز منواکسید کربن کند.
۷- در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.
۸- از نصب آبگرمکن در حمام، روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، جدا خودداری کرد
۹- اگر فضای خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید بستن منافذ به منظور جلوگیری ازاتلاف حرارتی بلاملانع می باشد.
۱۰- ازقراردادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خودداری کنید.
۱۱- از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش ویا دارای نقص دردودکش جدا خودداری کنید.
۱۲- در صورت به کارگیری آب گرمکن های دیواری درفضای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا ،احتمال مسمومیت با گاز منوکسید کربن وجود دارد.
۱۳- تعمیر و یا نصب وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی تجربه خطرناک بوده و نباید انجام شود.
